Μάθετε τα δικαιώματα σας πριν πετάξετε αεροπορικώς
Η ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη παρέχει στους υπηκόους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης στις χώρες μέλη της. Το δικαίωμα αυτό σε συνδυασμό με την εισαγωγή του ευρώ έκαναν τα ταξίδια στην Ευρώπη εύκολη υπόθεση. Κάθε χρόνο ολοένα και περισσότεροι πολίτες ταξιδεύουν σε χώρες μέλη της ΕΕ για επαγγελματικούς και εκπαιδευτικούς λόγους ή για αναψυχή.
Το ταξίδι με αεροπλάνο συχνά προκαλεί άγχος σε πολλούς επιβάτες, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα στη διάρκειά του. Τώρα όμως οι αερογραμμές οφείλουν να φροντίζουν τους επιβάτες και να προσφέρουν εναλλακτικά μέσα μεταφοράς όταν προκύπτουν προβλήματα και αυτό χάρη στους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με την εφαρμογή του Κανονισμού 261/2004 της ΕΕ, θεσπίζεται ένα σύνολο κοινών κανόνων για την προστασία των δικαιωμάτων των επιβατών που ταξιδεύουν αεροπορικώς, από και προς αεροδρόμια των κρατών μελών της ΕΕ, με ευρωπαϊκές εταιρείες αερομεταφορών. Οι κανόνες αυτοί ισχύουν για όλες τις αερογραμμές: τακτικές, έκτακτες, πλήρους εξυπηρέτησης ή οικονομικές και για όλες τις πτήσεις που απογειώνονται από αεροδρόμια της ΕΕ, προσγειώνονται στην ΕΕ ή διενεργούνται από αερομεταφορείς καταχωρημένους στην Ένωση. Όταν οι επιβάτες κρίνουν ότι έχουν παραβιαστεί τα δικαιώματά τους, με βάση τη νομοθεσία για τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, θα πρέπει να επικοινωνήσουν με την αεροπορική τους εταιρεία. Τα παράπονα πρέπει αρχικά να υποβάλλονται στη χώρα όπου συνέβη το περιστατικό.
Ποια είναι τα βασικά δικαιώματα των επιβατών όταν ταξιδεύουν αεροπορικώς;
1. Άρνηση επιβίβασης
Σε περίπτωση που σε μια πτήση υπάρχει υπερκράτηση θέσεων, τότε η αεροπορική εταιρεία οφείλει να αναζητήσει εθελοντές που επιθυμούν να παραιτηθούν από τις κρατήσεις των θέσεών τους στο αεροσκάφος με αντάλλαγμα συγκεκριμένα οφέλη - όπως είναι η αναβάθμιση του εισιτηρίου τους σε διαφορετική πτήση, η προσφορά από τον αερομεταφορέα χρηματικού ποσού ή ταξιδιωτικών κουπονιών στους επιβάτες κ.ο.κ. - σύμφωνα με τους όρους που θα συμφωνηθούν μεταξύ των επιβατών και της αεροπορικής εταιρείας. Στους εθελοντές παρέχεται, επίσης, το δικαίωμα επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου τους ή μεταφοράς στον προορισμό τους με άλλη πτήση.
Εάν δεν παρουσιαστεί ικανοποιητικός αριθμός εθελοντών, που να εξασφαλίζει σε όλους τους επιβάτες με κρατήσεις τη δυνατότητα να επιβιβαστούν στο αεροπλάνο, τότε η αεροπορική εταιρεία μπορεί να αρνηθεί σε επιβάτες την επιβίβαση παρά τη θέληση τους. Σε αυτή την περίπτωση η αεροπορική εταιρεία αποζημιώνει τους επιβάτες δίνοντάς τους την επιλογή μεταξύ επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου τους και μεταφοράς τους με άλλη πτήση στον τελικό προορισμό τους.
Η αποζημίωση που προσφέρεται σε αυτή την περίπτωση είναι:
2. Ακύρωση πτήσης
Στην περίπτωση που η πτήση ακυρωθεί τότε ο επιβάτης δικαιούται αποζημίωση ίση με αυτή που χορηγείται σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, έκτος εάν:
α) Ο επιβάτης έχει ενημερωθεί για την ακύρωση τουλάχιστον 14 μέρες πριν από την πτήση.
β) Ο επιβάτης έχει μεταφερθεί με άλλη πτήση στον προορισμό του εντός σύντομου χρονικού διαστήματος από την αρχική ώρα πτήσης
γ) Η αεροπορική εταιρεία έχει τη δυνατότητα να αποδείξει ότι η ακύρωση οφείλεται σε έκτακτες περιστάσεις όπως για παράδειγμα είναι οι περιπτώσεις πολιτικής αστάθειας, καιρικών συνθηκών απροσδόκητων ελλείψεων στην ασφάλεια της πτήσης κ.ο.κ., οι οποίες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν ακόμη και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα.
Επιπλέον, ο αερομεταφορέας οφείλει να δώσει την επιλογή μεταξύ: επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου στους ταξιδιώτες μέσα σε 7 ημέρες και διευθέτησης της μεταφοράς τους στον τελικό τους προορισμό. Επίσης, ο αερομεταφορέας προσφέρει στους επιβάτες που αναμένουν να μεταφερθούν στον τελικό τους προορισμό γεύματα, αναψυκτικά, δωρεάν δύο τηλεφωνήματα και, εάν απαιτείται, κατάλυμα και μεταφορά στο κατάλυμα.
3. Καθυστέρηση πτήσης
Στην περίπτωση που ο αερομεταφορέας εκτιμά ότι η πτήση θα έχει καθυστέρηση σε σχέση με την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης της:
τότε η αεροπορική εταιρεία οφείλει να παρέχει στους επιβάτες της γεύματα, αναψυκτικά, δωρεάν τηλεφωνική επικοινωνία και, εάν χρειάζεται, κατάλυμα και μεταφορά από το αεροδρόμιο στο κατάλυμα.
Στην περίπτωση που η καθυστέρηση υπερβαίνει τις πέντε ώρες και ο επιβάτης αποφασίσει να μη συνεχίσει το ταξίδι του, τότε έχει το δικαίωμα να ζητήσει επιστροφή του αντιτίμου του εισιτηρίου του όπως και αεροπορική μεταφορά στον τόπο απ’ όπου ξεκίνησε το ταξίδι του.
4. Κράτηση εισιτηρίου και επιβίβαση ατόμων με αναπηρίες ή/και με μειωμένη κινητικότητα
Με βάση τη νομοθεσία τα άτομα με αναπηρίες ή/και με μειωμένη κινητικότητα προστατεύονται από τυχόν διακρίσεις σε βάρος τους τόσο κατά την κράτηση του εισιτηρίου όσο και κατά την επιβίβασή τους στο αεροσκάφος. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα άρνησης κράτησης θέσης ή επιβίβασης στο αεροσκάφος των ατόμων αυτών. Μόνες εξαιρέσεις αφορούν λόγους ασφάλειας που αιτιολογούνται από εθνικό ή διεθνή κανονισμό ή τεχνικό ζήτημα, όπως είναι η στενότητα χώρων στο αεροπλάνο.
Ταυτόχρονα, δικαιούνται να ζητήσουν ειδική (κατά την αναχώρηση ή την άφιξη) βοήθεια στα αεροδρόμια καθώς και εντός του αεροπλάνου, χωρίς οποιαδήποτε επιπλέον χρέωση. Η βοήθεια στα αεροδρόμια παρέχεται στα σημεία επαφής, όπως για παράδειγμα είναι η θυρίδα έλεγχου των εισιτηρίων, ενώ στη διάρκεια της πτήσης, από το πλήρωμα του αεροσκάφους.
Για καλύτερη εξυπηρέτηση και παροχή βοήθειας στα άτομα αυτά, κρίνεται αναγκαία η εκ των προτέρων ενημέρωση των αεροπορικών εταιρειών.
5. Προβλήματα με τις αποσκευές
Σε περίπτωση απώλειας, πρόκλησης ζημιών ή καθυστέρησης άφιξης των αποσκευών, οι επιβάτες δικαιούνται αποζημίωση, η οποία δεν υπερβαίνει τα 1220 ευρώ.
Οι αεροπορικές εταιρείες δεν φέρουν ευθύνη εάν και εφόσον έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή ζημιών. Επίσης, δεν φέρουν ευθύνη σε περίπτωση που ήταν αδύνατο να ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα.
Όσον αφορά στην πρόκληση ζημιών στις αποσκευές, οι επιβάτες θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση αποζημίωσης στην αεροπορική εταιρεία εντός επτά ημερών από την ημέρα παραλαβής των αποσκευών τους. Για καθυστερημένη άφιξη των αποσκευών, η αίτηση αποζημίωσης θα πρέπει να υποβληθεί εντός 21 ημερών.
6. Ασφάλεια πτήσεων
Τα πρότυπα ασφαλείας αερομεταφορών που έχουν θεσπιστεί στην Ευρώπη θεωρούνται από τα καλύτερα στον κόσμο. Παράλληλα, η ΕΕ συνεχίζει τις προσπάθειές της για περαιτέρω βελτίωσή τους.
Ωστόσο, ενώ υπάρχουν συγκεκριμένα πρότυπα, κάποιες αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν πτήσεις από και προς ευρωπαϊκά αεροδρόμια εξακολουθούν να μην συμμορφώνονται με αυτά. Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή – σε συνεργασία με τις αρχές αεροπορικής ασφάλειας των κρατών μελών της ΕΕ – αποφάσισε να λάβει μέτρα ώστε να καταστήσει πιο ασφαλή την εκτέλεση πτήσεων στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο.
Έτσι, σε αεροπορικές εταιρείες στις οποίες διαπιστώνεται ότι δεν πληρούν τους κανόνες ασφάλειας πτήσεων, επιβάλλονται περιορισμοί ή απαγόρευση εκτέλεσης πτήσεων για μεταφορά επιβατών ή εμπορευμάτων από και προς αερολιμένες κρατών μελών της ΕΕ.
Κατάλογος με τις εν λόγω εταιρείες είναι διαθέσιμος στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.ec.europa.eu/transport/air-ban.
7. Αγορά αεροπορικών εισιτηρίων
Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, κατά την καταβολή των αεροπορικών ναύλων σε χώρες της Ένωσης, πρέπει να διευκρινίζονται στον αγοραστή οι όροι που ισχύουν εντός της ΕΕ.
Το καταβλητέο τελικό αντίτιμο πρέπει να εμφανίζεται σε κάθε στάδιο της διαδικασίας έκδοσης του εισιτηρίου και να περιλαμβάνει το αεροπορικό ναύλο καθώς και όλους τους επιβαλλόμενους φόρους, τις επιβαρύνσεις, τις προσαυξήσεις και τα τέλη που είναι αναπόφευκτα και προβλέψιμα κατά την έκδοση του εισιτηρίου.
Επίσης, θα πρέπει να παρέχεται στον αγοραστή αναλυτική κατάσταση σχετικά με το ναύλο, τους φόρους, τα τέλη αερολιμένα και με όλα τα λοιπά τέλη και επιβαρύνσεις. Οι προαιρετικές επιπρόσθετες τιμολογήσεις γνωστοποιούνται σαφώς στον επιβάτη κατά το χρόνο της κράτησης θέσεων και, ως εκ τούτου, του παρέχεται η δυνατότητα να αποφασίσει αν θα τις αποδεχτεί ή όχι.
8. Οργανωμένες εκδρομές
Οι πράκτορες των οργανωμένων ταξιδιών έχουν την υποχρέωση να παρέχουν ακριβείς πληροφορίες για τις διακοπές, για τις οποίες έχει γίνει κράτηση. Οφείλουν, επίσης, να προστατεύουν τους επιβάτες σε περίπτωση πτώχευσης ή αφερεγγυότητας του διοργανωτή.
Το οργανωμένο ταξίδι δεν θα πρέπει να διαφέρει από αυτό που περιγράφεται στο διαφημιστικό φυλλάδιο για τον τόπο διαμονής, τις πτήσεις και τις προγραμματισμένες εκδρομές. Πριν από την αναχώρηση ο ταξιδιωτικός πράκτορας οφείλει να δώσει στον ταξιδιώτη το όνομα, τη διεύθυνση και τον τηλεφωνικό αριθμό του τοπικού αντιπροσώπου ή του γραφείου με το οποίο μπορεί να επικοινωνήσει σε περίπτωση προβλήματος.
Επιπρόσθετα, ο ταξιδιώτης έχει το δικαίωμα να ενημερωθεί για την ταυτότητα της αεροπορικής εταιρείας που θα εκτελέσει την πτήση του, και σε περίπτωση αλλαγής της αεροπορικής εταιρείας έχει το δικαίωμα να ενημερωθεί για την ταυτότητα της νέας εταιρείας το συντομότερο δυνατό.
Σε περίπτωση που ο αγοραστής του πακέτου διακοπών δεν μπορεί για οποιονδήποτε λόγο να ταξιδέψει ο ίδιος, έχει το δικαίωμα να παραχωρήσει τη θέση του σε άλλο άτομο νοουμένου ότι έχει ενημερώσει έγκαιρα τον ταξιδιωτικό του πράκτορα.
9. Εξασφάλιση των δικαιωμάτων των επιβατών
Οι αεροπορικές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να έχουν ευδιάκριτα αναρτημένη, στο χώρο ελέγχου των εισιτηρίων, γνωστοποίηση ότι σε περίπτωση προβλήματος, οι επιβάτες μπορούν να ζητήσουν να τους δοθεί έγγραφο που να περιγράφει τα δικαιώματά τους.
Σε περίπτωση που ο επιβάτης θεωρεί ότι έχουν καταπατηθεί τα δικαιώματά του, ή δεν έχουν ικανοποιηθεί πλήρως, οφείλει να το γνωστοποιήσει στην αεροπορική εταιρεία ή στο διοργανωτή των οργανωμένων ταξιδιών. Εάν το αίτημα του εξακολουθεί να υφίσταται, τότε ο επιβάτης μπορεί να απευθυνθεί στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Κύπρου (ΕΚΚ Κύπρου) στο τηλέφωνο 22867177 ή στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο [email protected]
Εάν ο επιβάτης πιστεύει ότι δεν τηρήθηκε η ευρωπαϊκή νομοθεσία, τότε θα πρέπει ο ίδιος να ενημερώσει το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας, το οποίο αποτελεί τον αρμόδιο εθνικό φορέα για την εφαρμογή των κανονισμών και των οδηγιών της ΕΕ, στο τηλέφωνο 22404152 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected]
Περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με τα δικαιώματα των επιβατών παρέχονται από το Europe Direct στο τηλ. 0080067891011 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.europa.eu/europedirect, ενώ το κείμενο της νομοθεσίας υπάρχει στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.apr.europa.eu
Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθενείας
Η Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθενείας (ΕΚΑΑ) επιτρέπει στον Ευρωπαίο πολίτη να έχει ευκολότερη πρόσβαση στην περίθαλψη που μπορεί να χρειαστεί στη διάρκεια επίσκεψης του και προσωρινής παραμονής του σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Η ιατρική περίθαλψη παρέχεται σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν στο κράτος μέλος της ΕΕ που επισκέπτεται και τα σχετικά έξοδα επιστρέφονται με βάση τους κανονισμούς που ισχύουν στο συγκεκριμένο κράτος. Δηλαδή, αν για τους υπηκόους του κράτους μέλους η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη παρέχεται δωρεάν, τότε το ίδιο ισχύει και για τον ταξιδιώτη που επισκέπτεται άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, αρκεί να παρουσιάσει την ΕΚΑΑ. Εάν πάλι, ο ταξιδιώτης έχει ανάγκη από ιατρική φροντίδα σε μια χώρα όπου επιβάλλονται χρεώσεις για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τότε θα αποζημιωθεί είτε επί τόπου, είτε αμέσως μετά την επιστροφή του στη χώρα του, αφού προσκομίσει απόδειξη πληρωμής.
Η κάρτα αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους πολίτες όταν βρίσκονται σε διακοπές ή πραγματοποιούν επαγγελματικό ταξίδι, όταν αναζητούν εργασία, ή σπουδάζουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Η ΕΚΑΑ δεν καλύπτει το κόστος θεραπείας σε ιδιωτικά ιδρύματα, τα οποία δεν είναι συμβεβλημένα με το σύστημα υγείας της χώρας επίσκεψης του ασθενούς.
Η ΕΚΑΑ χορηγείται σε οποιονδήποτε είναι ασφαλισμένος ή καλύπτεται από το εκ του νόμου προβλεπόμενο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ.
Οι Κύπριοι πολίτες για να αποκτήσουν την ΕΚΑΑ θα πρέπει να συμπληρώσουν έντυπο αίτησης το οποίο παρέχεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας (www.moh.gov.cy) και στα κατά τόπους νοσοκομεία. Η αίτηση αφού συμπληρωθεί θα πρέπει να παραδοθεί στο Υπουργείο Υγείας ή σε οποιοδήποτε νοσοκομείο. Η κάρτα εκδίδεται σε διάστημα τουλάχιστον δέκα εργάσιμων ημερών από την υποβολή της αίτησης. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ΕΚΑΑ παρέχονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.ehic.europa.eu.
Αριθμοί έκτακτης ανάγκης
Ο αριθμός 112 είναι ο «ενιαίος ευρωπαϊκός αριθμός κλήσης έκτακτης ανάγκης». Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης σε χώρα μέλος της ΕΕ καθώς και στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία οι πολίτες μπορούν να καλέσουν δωρεάν τον αριθμό 112 από κινητό, σταθερό ή τηλεφωνικό θάλαμο και να ζητήσουν βοήθεια από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Ο τηλεφωνητής, ο οποίος απαντά στην κλήση, είτε διαχειρίζεται ο ίδιος το τηλεφώνημα είτε το διαβιβάζει στην κατάλληλη υπηρεσία έκτακτης ανάγκης.
Στην περίπτωση που Κύπριοι ταξιδιώτες απολέσουν το διαβατήριό τους ή προκύψει κατάσταση κρίσης στη χώρα μέλος της ΕΕ όπου βρίσκονται, μπορούν να επικοινωνήσουν με την πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στη συγκεκριμένη χώρα ή με το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας στο τηλ. 0035722401000 ή σε περιπτώσεις εκτός ωρών εργασίας στο τηλ. 00357 99 660129.
Οι ταξιδιώτες μπορούν επίσης να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας (www.mfa.gov.cy) για να ενημερωθούν σχετικά με τα τηλέφωνα και τις διευθύνσεις των διπλωματικών αποστολών της Κύπρου στο εξωτερικό.
Το φυλλάδιο αυτό έχει απλώς ενημερωτικό χαρακτήρα. Οποιαδήποτε νομική αξίωση ή προσφυγή σε περίπτωση διαφοράς πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά στα σχετικά νομικά κείμενα, τα οποία παρέχονται στην ιστοσελίδα της ΕΕ.
ISBN: 978-9963-50-033-8
http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/078013624863240CC225789D0027C1BA?OpenDocument
Η ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη παρέχει στους υπηκόους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης στις χώρες μέλη της. Το δικαίωμα αυτό σε συνδυασμό με την εισαγωγή του ευρώ έκαναν τα ταξίδια στην Ευρώπη εύκολη υπόθεση. Κάθε χρόνο ολοένα και περισσότεροι πολίτες ταξιδεύουν σε χώρες μέλη της ΕΕ για επαγγελματικούς και εκπαιδευτικούς λόγους ή για αναψυχή.
Το ταξίδι με αεροπλάνο συχνά προκαλεί άγχος σε πολλούς επιβάτες, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα στη διάρκειά του. Τώρα όμως οι αερογραμμές οφείλουν να φροντίζουν τους επιβάτες και να προσφέρουν εναλλακτικά μέσα μεταφοράς όταν προκύπτουν προβλήματα και αυτό χάρη στους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με την εφαρμογή του Κανονισμού 261/2004 της ΕΕ, θεσπίζεται ένα σύνολο κοινών κανόνων για την προστασία των δικαιωμάτων των επιβατών που ταξιδεύουν αεροπορικώς, από και προς αεροδρόμια των κρατών μελών της ΕΕ, με ευρωπαϊκές εταιρείες αερομεταφορών. Οι κανόνες αυτοί ισχύουν για όλες τις αερογραμμές: τακτικές, έκτακτες, πλήρους εξυπηρέτησης ή οικονομικές και για όλες τις πτήσεις που απογειώνονται από αεροδρόμια της ΕΕ, προσγειώνονται στην ΕΕ ή διενεργούνται από αερομεταφορείς καταχωρημένους στην Ένωση. Όταν οι επιβάτες κρίνουν ότι έχουν παραβιαστεί τα δικαιώματά τους, με βάση τη νομοθεσία για τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, θα πρέπει να επικοινωνήσουν με την αεροπορική τους εταιρεία. Τα παράπονα πρέπει αρχικά να υποβάλλονται στη χώρα όπου συνέβη το περιστατικό.
Ποια είναι τα βασικά δικαιώματα των επιβατών όταν ταξιδεύουν αεροπορικώς;
1. Άρνηση επιβίβασης
Σε περίπτωση που σε μια πτήση υπάρχει υπερκράτηση θέσεων, τότε η αεροπορική εταιρεία οφείλει να αναζητήσει εθελοντές που επιθυμούν να παραιτηθούν από τις κρατήσεις των θέσεών τους στο αεροσκάφος με αντάλλαγμα συγκεκριμένα οφέλη - όπως είναι η αναβάθμιση του εισιτηρίου τους σε διαφορετική πτήση, η προσφορά από τον αερομεταφορέα χρηματικού ποσού ή ταξιδιωτικών κουπονιών στους επιβάτες κ.ο.κ. - σύμφωνα με τους όρους που θα συμφωνηθούν μεταξύ των επιβατών και της αεροπορικής εταιρείας. Στους εθελοντές παρέχεται, επίσης, το δικαίωμα επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου τους ή μεταφοράς στον προορισμό τους με άλλη πτήση.
Εάν δεν παρουσιαστεί ικανοποιητικός αριθμός εθελοντών, που να εξασφαλίζει σε όλους τους επιβάτες με κρατήσεις τη δυνατότητα να επιβιβαστούν στο αεροπλάνο, τότε η αεροπορική εταιρεία μπορεί να αρνηθεί σε επιβάτες την επιβίβαση παρά τη θέληση τους. Σε αυτή την περίπτωση η αεροπορική εταιρεία αποζημιώνει τους επιβάτες δίνοντάς τους την επιλογή μεταξύ επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου τους και μεταφοράς τους με άλλη πτήση στον τελικό προορισμό τους.
Η αποζημίωση που προσφέρεται σε αυτή την περίπτωση είναι:
- 250 ευρώ για όλες τις πτήσεις μέχρι και 1500 χιλιόμετρα
- 400 ευρώ για όλες τις ενδοκοινοτικές πτήσεις άνω των 1500
- 400 ευρώ για όλες τις άλλες πτήσεις από 1500 μέχρι 3500 χιλιόμετρα και
- 600 ευρώ για πτήσεις άνω των 3500 χιλιομέτρων
- Παρόλα αυτά, αν οι επιβάτες μεταφερθούν με άλλη πτήση στον προορισμό τους σε σύντομο διάστημα (δυο με τέσσερις ώρες) από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης της αρχικής πτήσης το ποσό της αποζημίωσης μειώνεται κατά 50%.
2. Ακύρωση πτήσης
Στην περίπτωση που η πτήση ακυρωθεί τότε ο επιβάτης δικαιούται αποζημίωση ίση με αυτή που χορηγείται σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, έκτος εάν:
α) Ο επιβάτης έχει ενημερωθεί για την ακύρωση τουλάχιστον 14 μέρες πριν από την πτήση.
β) Ο επιβάτης έχει μεταφερθεί με άλλη πτήση στον προορισμό του εντός σύντομου χρονικού διαστήματος από την αρχική ώρα πτήσης
γ) Η αεροπορική εταιρεία έχει τη δυνατότητα να αποδείξει ότι η ακύρωση οφείλεται σε έκτακτες περιστάσεις όπως για παράδειγμα είναι οι περιπτώσεις πολιτικής αστάθειας, καιρικών συνθηκών απροσδόκητων ελλείψεων στην ασφάλεια της πτήσης κ.ο.κ., οι οποίες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν ακόμη και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα.
Επιπλέον, ο αερομεταφορέας οφείλει να δώσει την επιλογή μεταξύ: επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου στους ταξιδιώτες μέσα σε 7 ημέρες και διευθέτησης της μεταφοράς τους στον τελικό τους προορισμό. Επίσης, ο αερομεταφορέας προσφέρει στους επιβάτες που αναμένουν να μεταφερθούν στον τελικό τους προορισμό γεύματα, αναψυκτικά, δωρεάν δύο τηλεφωνήματα και, εάν απαιτείται, κατάλυμα και μεταφορά στο κατάλυμα.
3. Καθυστέρηση πτήσης
Στην περίπτωση που ο αερομεταφορέας εκτιμά ότι η πτήση θα έχει καθυστέρηση σε σχέση με την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης της:
- δύο ή περισσότερες ώρες για πτήσεις που καλύπτουν απόσταση μέχρι και 1500 χιλιόμετρα
- τρεις ή περισσότερες ώρες για ενδοκοινοτικές πτήσεις μεγαλύτερης απόστασης ή για πτήσεις εκτός της ΕΕ, η απόσταση των οποίων κυμαίνεται από 1500 έως 3500 χιλιόμετρα
- τέσσερις ή περισσότερες ώρες για πτήσεις άνω των 3500 χιλιομέτρων εκτός της ΕΕ,
τότε η αεροπορική εταιρεία οφείλει να παρέχει στους επιβάτες της γεύματα, αναψυκτικά, δωρεάν τηλεφωνική επικοινωνία και, εάν χρειάζεται, κατάλυμα και μεταφορά από το αεροδρόμιο στο κατάλυμα.
Στην περίπτωση που η καθυστέρηση υπερβαίνει τις πέντε ώρες και ο επιβάτης αποφασίσει να μη συνεχίσει το ταξίδι του, τότε έχει το δικαίωμα να ζητήσει επιστροφή του αντιτίμου του εισιτηρίου του όπως και αεροπορική μεταφορά στον τόπο απ’ όπου ξεκίνησε το ταξίδι του.
4. Κράτηση εισιτηρίου και επιβίβαση ατόμων με αναπηρίες ή/και με μειωμένη κινητικότητα
Με βάση τη νομοθεσία τα άτομα με αναπηρίες ή/και με μειωμένη κινητικότητα προστατεύονται από τυχόν διακρίσεις σε βάρος τους τόσο κατά την κράτηση του εισιτηρίου όσο και κατά την επιβίβασή τους στο αεροσκάφος. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα άρνησης κράτησης θέσης ή επιβίβασης στο αεροσκάφος των ατόμων αυτών. Μόνες εξαιρέσεις αφορούν λόγους ασφάλειας που αιτιολογούνται από εθνικό ή διεθνή κανονισμό ή τεχνικό ζήτημα, όπως είναι η στενότητα χώρων στο αεροπλάνο.
Ταυτόχρονα, δικαιούνται να ζητήσουν ειδική (κατά την αναχώρηση ή την άφιξη) βοήθεια στα αεροδρόμια καθώς και εντός του αεροπλάνου, χωρίς οποιαδήποτε επιπλέον χρέωση. Η βοήθεια στα αεροδρόμια παρέχεται στα σημεία επαφής, όπως για παράδειγμα είναι η θυρίδα έλεγχου των εισιτηρίων, ενώ στη διάρκεια της πτήσης, από το πλήρωμα του αεροσκάφους.
Για καλύτερη εξυπηρέτηση και παροχή βοήθειας στα άτομα αυτά, κρίνεται αναγκαία η εκ των προτέρων ενημέρωση των αεροπορικών εταιρειών.
5. Προβλήματα με τις αποσκευές
Σε περίπτωση απώλειας, πρόκλησης ζημιών ή καθυστέρησης άφιξης των αποσκευών, οι επιβάτες δικαιούνται αποζημίωση, η οποία δεν υπερβαίνει τα 1220 ευρώ.
Οι αεροπορικές εταιρείες δεν φέρουν ευθύνη εάν και εφόσον έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή ζημιών. Επίσης, δεν φέρουν ευθύνη σε περίπτωση που ήταν αδύνατο να ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα.
Όσον αφορά στην πρόκληση ζημιών στις αποσκευές, οι επιβάτες θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση αποζημίωσης στην αεροπορική εταιρεία εντός επτά ημερών από την ημέρα παραλαβής των αποσκευών τους. Για καθυστερημένη άφιξη των αποσκευών, η αίτηση αποζημίωσης θα πρέπει να υποβληθεί εντός 21 ημερών.
6. Ασφάλεια πτήσεων
Τα πρότυπα ασφαλείας αερομεταφορών που έχουν θεσπιστεί στην Ευρώπη θεωρούνται από τα καλύτερα στον κόσμο. Παράλληλα, η ΕΕ συνεχίζει τις προσπάθειές της για περαιτέρω βελτίωσή τους.
Ωστόσο, ενώ υπάρχουν συγκεκριμένα πρότυπα, κάποιες αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν πτήσεις από και προς ευρωπαϊκά αεροδρόμια εξακολουθούν να μην συμμορφώνονται με αυτά. Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή – σε συνεργασία με τις αρχές αεροπορικής ασφάλειας των κρατών μελών της ΕΕ – αποφάσισε να λάβει μέτρα ώστε να καταστήσει πιο ασφαλή την εκτέλεση πτήσεων στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο.
Έτσι, σε αεροπορικές εταιρείες στις οποίες διαπιστώνεται ότι δεν πληρούν τους κανόνες ασφάλειας πτήσεων, επιβάλλονται περιορισμοί ή απαγόρευση εκτέλεσης πτήσεων για μεταφορά επιβατών ή εμπορευμάτων από και προς αερολιμένες κρατών μελών της ΕΕ.
Κατάλογος με τις εν λόγω εταιρείες είναι διαθέσιμος στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.ec.europa.eu/transport/air-ban.
7. Αγορά αεροπορικών εισιτηρίων
Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, κατά την καταβολή των αεροπορικών ναύλων σε χώρες της Ένωσης, πρέπει να διευκρινίζονται στον αγοραστή οι όροι που ισχύουν εντός της ΕΕ.
Το καταβλητέο τελικό αντίτιμο πρέπει να εμφανίζεται σε κάθε στάδιο της διαδικασίας έκδοσης του εισιτηρίου και να περιλαμβάνει το αεροπορικό ναύλο καθώς και όλους τους επιβαλλόμενους φόρους, τις επιβαρύνσεις, τις προσαυξήσεις και τα τέλη που είναι αναπόφευκτα και προβλέψιμα κατά την έκδοση του εισιτηρίου.
Επίσης, θα πρέπει να παρέχεται στον αγοραστή αναλυτική κατάσταση σχετικά με το ναύλο, τους φόρους, τα τέλη αερολιμένα και με όλα τα λοιπά τέλη και επιβαρύνσεις. Οι προαιρετικές επιπρόσθετες τιμολογήσεις γνωστοποιούνται σαφώς στον επιβάτη κατά το χρόνο της κράτησης θέσεων και, ως εκ τούτου, του παρέχεται η δυνατότητα να αποφασίσει αν θα τις αποδεχτεί ή όχι.
8. Οργανωμένες εκδρομές
Οι πράκτορες των οργανωμένων ταξιδιών έχουν την υποχρέωση να παρέχουν ακριβείς πληροφορίες για τις διακοπές, για τις οποίες έχει γίνει κράτηση. Οφείλουν, επίσης, να προστατεύουν τους επιβάτες σε περίπτωση πτώχευσης ή αφερεγγυότητας του διοργανωτή.
Το οργανωμένο ταξίδι δεν θα πρέπει να διαφέρει από αυτό που περιγράφεται στο διαφημιστικό φυλλάδιο για τον τόπο διαμονής, τις πτήσεις και τις προγραμματισμένες εκδρομές. Πριν από την αναχώρηση ο ταξιδιωτικός πράκτορας οφείλει να δώσει στον ταξιδιώτη το όνομα, τη διεύθυνση και τον τηλεφωνικό αριθμό του τοπικού αντιπροσώπου ή του γραφείου με το οποίο μπορεί να επικοινωνήσει σε περίπτωση προβλήματος.
Επιπρόσθετα, ο ταξιδιώτης έχει το δικαίωμα να ενημερωθεί για την ταυτότητα της αεροπορικής εταιρείας που θα εκτελέσει την πτήση του, και σε περίπτωση αλλαγής της αεροπορικής εταιρείας έχει το δικαίωμα να ενημερωθεί για την ταυτότητα της νέας εταιρείας το συντομότερο δυνατό.
Σε περίπτωση που ο αγοραστής του πακέτου διακοπών δεν μπορεί για οποιονδήποτε λόγο να ταξιδέψει ο ίδιος, έχει το δικαίωμα να παραχωρήσει τη θέση του σε άλλο άτομο νοουμένου ότι έχει ενημερώσει έγκαιρα τον ταξιδιωτικό του πράκτορα.
9. Εξασφάλιση των δικαιωμάτων των επιβατών
Οι αεροπορικές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να έχουν ευδιάκριτα αναρτημένη, στο χώρο ελέγχου των εισιτηρίων, γνωστοποίηση ότι σε περίπτωση προβλήματος, οι επιβάτες μπορούν να ζητήσουν να τους δοθεί έγγραφο που να περιγράφει τα δικαιώματά τους.
Σε περίπτωση που ο επιβάτης θεωρεί ότι έχουν καταπατηθεί τα δικαιώματά του, ή δεν έχουν ικανοποιηθεί πλήρως, οφείλει να το γνωστοποιήσει στην αεροπορική εταιρεία ή στο διοργανωτή των οργανωμένων ταξιδιών. Εάν το αίτημα του εξακολουθεί να υφίσταται, τότε ο επιβάτης μπορεί να απευθυνθεί στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Κύπρου (ΕΚΚ Κύπρου) στο τηλέφωνο 22867177 ή στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο [email protected]
Εάν ο επιβάτης πιστεύει ότι δεν τηρήθηκε η ευρωπαϊκή νομοθεσία, τότε θα πρέπει ο ίδιος να ενημερώσει το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας, το οποίο αποτελεί τον αρμόδιο εθνικό φορέα για την εφαρμογή των κανονισμών και των οδηγιών της ΕΕ, στο τηλέφωνο 22404152 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected]
Περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με τα δικαιώματα των επιβατών παρέχονται από το Europe Direct στο τηλ. 0080067891011 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.europa.eu/europedirect, ενώ το κείμενο της νομοθεσίας υπάρχει στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.apr.europa.eu
Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθενείας
Η Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθενείας (ΕΚΑΑ) επιτρέπει στον Ευρωπαίο πολίτη να έχει ευκολότερη πρόσβαση στην περίθαλψη που μπορεί να χρειαστεί στη διάρκεια επίσκεψης του και προσωρινής παραμονής του σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Η ιατρική περίθαλψη παρέχεται σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν στο κράτος μέλος της ΕΕ που επισκέπτεται και τα σχετικά έξοδα επιστρέφονται με βάση τους κανονισμούς που ισχύουν στο συγκεκριμένο κράτος. Δηλαδή, αν για τους υπηκόους του κράτους μέλους η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη παρέχεται δωρεάν, τότε το ίδιο ισχύει και για τον ταξιδιώτη που επισκέπτεται άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, αρκεί να παρουσιάσει την ΕΚΑΑ. Εάν πάλι, ο ταξιδιώτης έχει ανάγκη από ιατρική φροντίδα σε μια χώρα όπου επιβάλλονται χρεώσεις για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τότε θα αποζημιωθεί είτε επί τόπου, είτε αμέσως μετά την επιστροφή του στη χώρα του, αφού προσκομίσει απόδειξη πληρωμής.
Η κάρτα αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους πολίτες όταν βρίσκονται σε διακοπές ή πραγματοποιούν επαγγελματικό ταξίδι, όταν αναζητούν εργασία, ή σπουδάζουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Η ΕΚΑΑ δεν καλύπτει το κόστος θεραπείας σε ιδιωτικά ιδρύματα, τα οποία δεν είναι συμβεβλημένα με το σύστημα υγείας της χώρας επίσκεψης του ασθενούς.
Η ΕΚΑΑ χορηγείται σε οποιονδήποτε είναι ασφαλισμένος ή καλύπτεται από το εκ του νόμου προβλεπόμενο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ.
Οι Κύπριοι πολίτες για να αποκτήσουν την ΕΚΑΑ θα πρέπει να συμπληρώσουν έντυπο αίτησης το οποίο παρέχεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας (www.moh.gov.cy) και στα κατά τόπους νοσοκομεία. Η αίτηση αφού συμπληρωθεί θα πρέπει να παραδοθεί στο Υπουργείο Υγείας ή σε οποιοδήποτε νοσοκομείο. Η κάρτα εκδίδεται σε διάστημα τουλάχιστον δέκα εργάσιμων ημερών από την υποβολή της αίτησης. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ΕΚΑΑ παρέχονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.ehic.europa.eu.
Αριθμοί έκτακτης ανάγκης
Ο αριθμός 112 είναι ο «ενιαίος ευρωπαϊκός αριθμός κλήσης έκτακτης ανάγκης». Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης σε χώρα μέλος της ΕΕ καθώς και στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία οι πολίτες μπορούν να καλέσουν δωρεάν τον αριθμό 112 από κινητό, σταθερό ή τηλεφωνικό θάλαμο και να ζητήσουν βοήθεια από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Ο τηλεφωνητής, ο οποίος απαντά στην κλήση, είτε διαχειρίζεται ο ίδιος το τηλεφώνημα είτε το διαβιβάζει στην κατάλληλη υπηρεσία έκτακτης ανάγκης.
Στην περίπτωση που Κύπριοι ταξιδιώτες απολέσουν το διαβατήριό τους ή προκύψει κατάσταση κρίσης στη χώρα μέλος της ΕΕ όπου βρίσκονται, μπορούν να επικοινωνήσουν με την πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στη συγκεκριμένη χώρα ή με το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας στο τηλ. 0035722401000 ή σε περιπτώσεις εκτός ωρών εργασίας στο τηλ. 00357 99 660129.
Οι ταξιδιώτες μπορούν επίσης να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας (www.mfa.gov.cy) για να ενημερωθούν σχετικά με τα τηλέφωνα και τις διευθύνσεις των διπλωματικών αποστολών της Κύπρου στο εξωτερικό.
Το φυλλάδιο αυτό έχει απλώς ενημερωτικό χαρακτήρα. Οποιαδήποτε νομική αξίωση ή προσφυγή σε περίπτωση διαφοράς πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά στα σχετικά νομικά κείμενα, τα οποία παρέχονται στην ιστοσελίδα της ΕΕ.
ISBN: 978-9963-50-033-8
http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/078013624863240CC225789D0027C1BA?OpenDocument